Letonya Oturum İzni Nasıl Alınır?

Letonya Oturum İzni Nasıl Alınır?

Baltık bölgesinin stratejik konumundaki Letonya, 2010 yılından beri yatırımcılara yönelik bir göçmenlik programı sunmaktadır. AB dışı ülke vatandaşları, belirli finansal yatırımlar karşılığında Letonya oturum izni alarak Schengen bölgesinde serbest dolaşım hakkı kazanabiliyor. Program, nispeten uygun maliyetli yatırım seçenekleri ve hızlı işlem süreleriyle Avrupa'daki diğer alternatifler arasında dikkat çekiyor.

Letonya Oturum İzni Nedir?

Letonya oturum izni, Avrupa Birliği dışındaki ülke vatandaşlarının belirli bir ekonomik yatırım gerçekleştirmeleri karşılığında Letonya'da yasal olarak ikamet etme hakkı elde ettikleri resmi bir göçmenlik programıdır. 

2010 yılının 1 Temmuz tarihinde başlatılan bu program, ülkenin 2007-2009 küresel ekonomik krizinin etkilerini aşma stratejisinin önemli bir parçası olarak hayata geçirilmiştir. Programın ilk beş yılında Letonya ekonomisine 1,3 milyar Euro'dan fazla yabancı sermaye girişi sağlandığı ve bunun 1,1 milyar Euro'luk kısmının gayrimenkul yatırımlarından geldiği bilinmektedir.

Program kapsamında verilen geçici oturum izni beş yıl geçerlidir ve yıllık yenileme gerektirir. Bu süre zarfında yatırımcılar Schengen bölgesinde vizesiz seyahat edebilir ve Letonya'da yaşayabilir, çalışabilirler. Letonya vatandaşlık şartları ise on yıllık sürecin sonunda devreye giriyor.

Göçmenlik ve Vatandaşlık İşleri Ofisi (OCMA), tüm başvuruları değerlendiren ve oturum izni kararlarını veren tek yetkili kurumdur. Kurum, kara para aklama ve güvenlik risklerini önlemek amacıyla kapsamlı mali geçmiş kontrolleri yapıyor.

⚠️ Önemli Uyarı: Letonya hükümeti 2023 yılında yatırım yoluyla oturum izni programını tamamen kapatmaya yönelik taslak bir yasa onayladı. Bu yasa henüz parlamentoda onaylanmadığı için program hala açık. Ancak yakın gelecekte kapanabileceğinden, başvuru düşünen kişilerin bu değişiklikleri dikkate alması gerekiyor. Ayrıca 2022'den beri Rusya ve Belarus vatandaşları programa başvuramıyor, bu kısıtlama 2026 sonuna kadar uzatılmıştır.

Letonya Golden Visa Yatırım Seçenekleri

Letonya oturum izni için yatırım seçenekleri, yatırımcıların mali durumuna ve hedeflerine göre farklılık göstermektedir. Program kapsamında dört temel yatırım yolu sunulmaktadır:

• Şirket sermayesine yatırım
• Gayrimenkul edinimi
• Banka mevduatı
• Devlet tahvili alımı

Her seçeneğin kendine özgü avantajları, riskleri ve yasal gereklilikleri bulunmaktadır.

Aşağıdaki tabloda bu yatırım seçenekleri, minimum tutarları, devlet ücretleri ve özel koşullarıyla detaylı olarak karşılaştırılmaktadır:

Letonya gayrimenkul oturma izni seçeneği, somut bir varlık edinme ve potansiyel kira geliri elde etme imkanı sunduğu için yatırımcılar tarafından tercih edilmektedir. Başkent Riga'nın tarihi merkezi UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almakta ve şehir, modern altyapısıyla dikkat çekmektedir. Sahil kenti Jurmala ise prestijli tatil beldesi konumuyla bilinmektedir.

Gayrimenkul yatırımları yıllık %5-7 arasında kira getirisi sağlayabilmektedir. Ancak başvuru sahiplerinin, gayrimenkul yatırımının uzun vadeli likidite ve değer artışı açısından Yunanistan, Portekiz gibi daha güçlü emlak piyasasına sahip alternatiflerle karşılaştırma yapması önerilmektedir.

Yunanistan Golden Visa içeriğimize de göz atabilirsiniz.

Şirket sermayesi yatırımı, Letonya altın vize programının en uygun maliyetli seçeneğidir ve minimum €50.000 yatırımla başlamaktadır. Bu yöntem, ülkenin iş dostu ortamından yararlanmak ve aktif bir şekilde Letonya ekonomisine katkıda bulunmak isteyen girişimciler için ideal bir yol sunmaktadır.

Letonya, yeniden yatırılan kârlara kurumlar vergisi uygulamıyor; sadece hissedarlara dağıtılan temettüler %20 oranında vergilendirilmektedir. Bu vergi yapısı, işletme büyümesini teşvik etmekte ve yatırımcılara önemli bir avantaj sağlamaktadır. Banka mevduatı seçeneği ise €280.000 tutarında yatırım gerektirmekte ve yıllık %3'e kadar faiz getirisi sunabilmektedir.

Letonya Oturum İzni Şartları ve Gerekli Belgeler

Letonya oturum izni gereken belgeler, başvuru sürecinin en kritik aşamalarından birini oluşturuyor. Tüm belgelerin Letonca'ya çevrilmiş ve noter onaylı olması zorunludur.

Temel Başvuru Şartları

Letonya Golden Visa programına başvuru yapabilmek için tüm adayların karşılaması gereken temel uygunluk kriterleri bulunmaktadır. Bu şartlar, Göçmenlik ve Vatandaşlık İşleri Ofisi (OCMA) tarafından belirlenmekte ve düzenli olarak gözden geçirilmektedir.

OCMA tarafından belirlenen temel uygunluk kriterleri şunlardır:

• Yaş kriteri: Başvuru sahibinin en az 18 yaşında olması gerekmektedir. Reşit olmayan kişiler bağımsız başvuru yapamamakta, ancak ebeveynlerinin başvurusuna bağımlı olarak dahil edilebilmektedir.
• Temiz sabıka kaydı: Son beş yılda altı aydan fazla yaşanılan her ülkeden alınmış, apostil veya konsolosluk onaylı sabıka belgesi (son üç ay içinde alınmış olmalı).
• Mali yeterlilik: 2025 yılı için ana başvuru sahibi yıllık €26.640, eş €8.880, çocuk başına €2.664 gelir veya tasarruf gösterilmeli.
• Vergi borcu olmaması: Dünya çapında ödenmeyen vergi borcu bulunmamalı.
• Sağlık sigortası: Aile üyelerini kapsayan, en az €42.600 yıllık teminatlı bir yıllık sigorta poliçesi.

Gerekli Belgeler Listesi

Başvuru dosyasının eksiksiz ve düzenli hazırlanması, sürecin hızlı ilerlemesi açısından kritik önem taşır. Letonya oturum izni başvurusu için mutlaka sunulması gereken belgeler şunlardır:

• Geçerli pasaport fotokopisi (en az altı aylık geçerlilik süresi olan)
• Yatırım belgesi (gayrimenkul tapu senedi, şirket hisse senedi, banka mevduat sözleşmesi veya tahvil belgesi)
• Mali kaynak kanıtı (maaş bordroları, vergi beyannameleri, iş geliri veya mülk satış belgeleri)
• Mali istikrar kanıtı (banka hesap özetleri veya mali kayıtlar)
• Son üç ay içinde düzenlenmiş adres belgesi (fatura gibi)
• Doldurulmuş KYC/AML formları (Müşterini Tanı ve Kara Para Aklama ile Mücadele formları)
• Sabıka kaydı belgeleri (apostil veya konsolosluk onaylı)
• Aile bağını gösteren belgeler (evlilik cüzdanı, doğum belgesi)

Belgelerin geçerlilik süreleri kritik önem taşımakta ve OCMA tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilmektedir. Sabıka kayıtları başvurudan önceki üç ay içinde alınmış olmalı, adres belgeleri üç aydan eski olmamalı ve pasaport en az altı ay geçerli olmalıdır.

Mali belgeler için son altı aylık dönem genellikle yeterli kabul edilmektedir. Tüm yabancı dilde düzenlenen belgelerin apostil mühürü veya ilgili konsolosluk onayı taşıması zorunludur. Eksik veya süresi geçmiş belgelerle yapılan başvurular, sürecin uzamasına veya reddedilmesine neden olabilmektedir.

Letonya Oturum İzni Başvuru Süreci

Letonyada oturum izni başvuru süreci genellikle iki ila altı ay içinde tamamlanmaktadır.

Her aşamanın zamanında ve eksiksiz tamamlanması, genel sürecin hızını doğrudan etkilemektedir. Profesyonel danışmanlık hizmeti almak, özellikle belge hazırlama ve yerel prosedürlerin takibi konusunda süreci önemli ölçüde kolaylaştırabilmektedir.

Aşağıda, Letonya oturum izni başvuru sürecinin aşamaları detaylı olarak açıklanmaktadır:

• Yatırım türü seçimi ve ön hazırlık: Mali hedeflerinize ve ihtiyaçlarınıza uygun yatırım seçeneğini belirleyin. Gayrimenkul yatırımı düşünüyorsanız, Riga veya Jurmala'daki mülkleri inceleyin. Şirket yatırımı için uygun bir Letonya şirketi araştırın.
• Yatırımın gerçekleştirilmesi: Başvuru yapmadan önce yatırımınızı tamamlayın. Gayrimenkul alımında tapu işlemlerini sonlandırın, şirket yatırımında hisse devir işlemlerini bitirin veya banka mevduatınızı yatırın. Bu aşamada Letonya Golden Visa danışmanları ile çalışmak süreci kolaylaştırabilir.

Önemli Not: Devlet tahvili yatırımı, diğer yatırım türlerinden farklı bir süreç izler. Bu seçenekte önce OCMA'dan olumlu karar alınır, ardından tahvil satın alınır. Yani tahvil yatırımı başvuru öncesi değil, onay sonrası gerçekleştirilir.

• Belge toplama ve tercüme: Tüm gerekli belgeleri toplayın, yetkili tercümanlar aracılığıyla Letonca'ya çevirin ve noter onayı alın. Bu süreç genellikle iki ila dört hafta sürüyor.
• Başvuru sunumu: Belgeleri ya ülkenizdeki Letonya büyükelçiliğine ya da doğrudan Letonya'daki Göçmenlik ve Vatandaşlık İşleri Ofisi'ne (OCMA) sunun. Başvuru ücretleri bu aşamada ödeniyor.
• Ön değerlendirme ve D-vizesi: OCMA başvurunuzu değerlendirdikten ve onayladıktan sonra, geçici D-tipi vize düzenleniyor. Bu vize ile Letonya'ya girme hakkı kazanıyorsunuz.
• Biyometrik randevu: D-vizesi ile üç ay içinde Letonya'ya giderek biyometrik verilerinizi (parmak izi ve fotoğraf) tescil ettirmeniz gerekiyor.
• Oturum izni kartının teslimi: Biyometrik işlemlerden sonra beş yıl geçerli geçici oturum izni kartınız düzenleniyor ve size teslim ediliyor.
• Yıllık yenileme: İlk beş yıl boyunca her yıl Letonya'yı ziyaret ederek oturum izninizi yeniletmeniz ve yatırımınızın devam ettiğini kanıtlamanız şart. Fiziksel olarak ülkede bulunma zorunluluğu yok, sadece yıllık kayıt için bir günlük ziyaret yeterli.

Letonya'da Süresiz Oturum ve Vatandaşlık Yolu

Geçici oturum izninden vatandaşlığa uzanan yol, belirli şartların yerine getirilmesini gerektiriyor. Bu süreç, Letonya'ya uzun vadeli bağlılık göstermeyi içeriyor.

Süresiz Oturum İzni (Kalıcı İkamet)

Beş yıllık geçici oturum izninin ardından süresiz oturum izni (permanent residency) başvurusu yapılabilmektedir. Ancak bu başvuru hakkını elde edebilmek için belirli koşulların yerine getirilmesi zorunludur. Süresiz oturum izni, Letonya'da kalıcı olarak yaşama hakkı sağlamakta ve beş yılda bir yenilenmesi gerekmektedir.

Geçici oturum izninden farklı olarak, süresiz oturum statüsünde yıllık kayıt zorunluluğu bulunmamaktadır.

Süresiz oturum izni başvurusu için karşılanması gereken şartlar:

• Beş yıllık geçici oturum izni süresinin en az dört yılını Letonya'da fiziksel olarak geçirmiş olmak (bu dört yılın hiçbirinde altı aydan fazla kesintisiz süre ülke dışında kalınmamalı, yani kabaca her yıl en az 10 ay Letonya'da bulunmak gerekiyor)
• A2 seviyesinde Letonca dil bilgisi (kamu kurumu tarafından düzenlenen resmi sınavla kanıtlanmalı)
• Yapılan yatırımın hâlâ aktif olarak devam ediyor olması ve yatırım şartlarının korunması
• Mali yeterlilik şartlarının başvuru sırasında hâlâ karşılanıyor olması ve geçimlik gelirin kanıtlanması

Süresiz oturum izni, geçici statüden farklı olarak beş yılda bir yenilenmesi gereken bir statüdür. Ancak geçici oturum izninden farklı olarak, yıllık kayıt için Letonya'yı ziyaret etme zorunluluğu bulunmamaktadır. Süresiz oturum izni sahipleri, Letonya'da sınırsız süre yaşama, çalışma ve Schengen bölgesinde serbest dolaşım haklarına sahip olmaktadır.

Vatandaşlık Başvurusu

Letonya vatandaşlığı, toplam on yıllık yasal ikamet süresinin tamamlanmasının ardından mümkün hale gelmektedir. Bu süre, beş yıllık geçici oturum izni ve beş yıllık süresiz oturum iznini kapsamaktadır.

Vatandaşlık için dil yeterliliği, kültürel entegrasyon ve mali istikrar gibi ek şartlar aranmaktadır. Letonya vatandaşlığı, AB pasaportu ile birlikte geldiği için, 27 AB üyesi ülkede yaşama ve çalışma hakkı sağlamaktadır. Aşağıda, vatandaşlık başvurusu için gerekli şartlar detaylı olarak açıklanmaktadır.

• A2 seviyesinde Letonca dil yeterliliği (yazılı ve sözlü sınav ile kanıtlanmalı)
• Letonya tarihine dair temel bilgi sahibi olmak (resmi sınavla test edilir)
• Letonya milli marşını ezberden söyleyebilmek
• Letonya Anayasası ve temel yasal haklar hakkında bilgi sahibi olmak
• On yıllık süre boyunca kesintisiz mali yeterlilik kanıtı gösterebilmek

Yürürlükteki yasaya göre, Letonya çifte vatandaşlığa izin vermektedir ancak bu imkan sadece belirli ülke vatandaşları için geçerlidir. NATO, Avrupa Birliği veya EFTA üyesi ülkelerin vatandaşları ile Avustralya, Brezilya ve Yeni Zelanda vatandaşları kendi vatandaşlıklarını koruyarak Letonya vatandaşlığı alabilmektedirler.

Bu kategorilere girmeyen diğer ülke vatandaşları için önceki vatandaşlıktan vazgeçme şartı bulunmaktadır. Ayrıca evlilik veya evlat edinme yoluyla otomatik olarak kazanılan çifte vatandaşlık durumları ile Bakanlar Kurulu'nun ulusal çıkarlar doğrultusunda özel onayı ile verilen çifte vatandaşlık durumları da istisna teşkil etmektedir.

Letonya Oturum İzni Avantajları

Letonya golden vize şartları karşılandığında elde edilen oturum izni, yatırımcılara çok yönlü avantajlar sunuyor. Bu haklar sadece yatırımcıyı değil, tüm aile üyelerini kapsıyor.

Schengen Bölgesinde Serbest Dolaşım

Letonya oturum izni sahipleri, 29 Schengen ülkesinde vizesiz seyahat edebilmektedirler. Bu kapsamlı seyahat özgürlüğü, Fransa'dan İtalya'ya, Hollanda'dan Yunanistan'a kadar geniş bir Avrupa coğrafyasında iş veya turizm amaçlı seyahat imkanı sunmaktadır.

Schengen Anlaşması kapsamında, oturum izni sahipleri her 180 günlük dönemde toplam 90 güne kadar Schengen bölgesindeki diğer ülkelerde kalabilmektedirler. Bu hak, özellikle uluslararası iş yapan yatırımcılar, sık seyahat eden profesyoneller ve Avrupa'nın farklı bölgelerini keşfetmek isteyen aileler için büyük bir avantaj oluşturmaktadır. Vize başvurusu yapmak zorunda kalmadan sınır kontrollerinden hızlı geçiş imkanı, hem zaman hem de maliyet tasarrufu sağlamaktadır.

Önemli Not: Letonya geçici oturum izni, sadece Letonya'da yaşama ve çalışma hakkı verir. Diğer Schengen ülkelerinde yaşama veya çalışma hakkı sağlamaz, yalnızca 90/180 gün kuralı dahilinde vizesiz seyahat imkanı sunar.

Aile Birleşimi İmkanı

Ana başvuru sahibinin eşi ve 18 yaş altındaki çocukları, herhangi bir ek yatırım yapılmadan oturum izni başvurusuna dahil edilebilmektedir. Aile üyeleri de ana başvuru sahibiyle aynı haklardan yararlanmakta ve Schengen bölgesinde serbestçe dolaşabilmektedirler. 

Eş ve çocuklar için oturum izni süresi de ana başvuru sahibininki ile aynı beş yıllık dönemi kapsamaktadır. Aile üyelerinin başvuruya dahil edilmesi için evlilik cüzdanı ve doğum belgeleri gibi aile bağını gösteren resmi belgeler sunulması gerekmektedir. Bu imkan, yatırımcılara tüm aileleriyle birlikte Avrupa'da yeni bir hayat kurma fırsatı sunmaktadır. Ayrıca 18 yaşın üzerindeki bağımlı çocuklar için de ek başvurular yapılabilmektedir, ancak bu durumda bağımlılık durumunun kanıtlanması gerekmektedir.

Çocuklar, Letonya'daki kaliteli eğitim sistemine ve uluslararası okullara erişim imkanı elde etmektedirler.

Vergi Avantajları

Letonya, yatırımcılar için Avrupa'nın en çekici vergi düzenlemelerinden birini sunmaktadır. Ülkede gelir vergisi oranları %0,5 ile %33 arasında değişmekte olup, bu Avrupa'nın en düşük gelir vergisi oranları arasında yer almaktadır. Özellikle dikkat çekici olan husus, Letonya'nın işletmelerde yeniden yatırılan kârlara kurumlar vergisi uygulamama politikasıdır.

Sadece hissedarlara temettü olarak dağıtılan kârlar %20 oranında vergilendirilmektedir. Bu vergi yapısı, işletme büyümesini teşvik etmekte ve şirket sahiplerine önemli avantajlar sağlamaktadır.

Ayrıca Letonya, çifte vergilendirmeyi önleyen çok sayıda uluslararası anlaşmaya taraf olduğu için, yatırımcılar hem Letonya'da hem de kendi ülkelerinde aynı gelir üzerinden iki kez vergi ödemek zorunda kalmamaktadırlar. Ülke ayrıca AB üyesi olmasının getirdiği vergi avantajlarından da yararlanmaktadır.

Minimum Fiziksel Bulunma Gerekliliği

Birçok Avrupa Golden Visa programından farklı olarak, Letonya geçici oturum izni için minimum kalış şartı koymamaktadır. Yatırımcıların oturum iznini korumak için sadece yıllık yenileme amacıyla Letonya'yı ziyaret etmeleri yeterli olmaktadır. Bu esneklik, yatırımcıların başka ülkelerde yaşamaya veya iş yapmaya devam etmelerine imkan tanımaktadır.

Örneğin, bir yatırımcı Türkiye'deki işini sürdürürken, yılda bir kez Letonya'ya giderek oturum iznini yenileyebilir ve Schengen avantajlarından yararlanmaya devam edebilir. Ancak süresiz oturum iznine geçmek isteyen yatırımcıların, beş yıllık sürenin dört yılını Letonya'da geçirmeleri gerekmektedir. Bu durum, uzun vadeli planlamayı önemli kılmaktadır.

Yaşam Kalitesi ve İş Fırsatları

Letonya, Avrupa'nın ortalama yaşam maliyetinin yaklaşık %20 altında bir maliyet sunmaktadır, bu da özellikle Batı Avrupa ülkelerine kıyasla önemli bir ekonomik avantaj sağlamaktadır.

Başkent Riga, UNESCO Dünya Mirası listesindeki tarihi Art Nouveau mimarisi ile dolu merkezi, modern altyapısı, gelişmiş toplu taşıma sistemi ve kaliteli sağlık hizmetleriyle dikkat çekmektedir. Ülke, dijital altyapısı güçlü bir iş ortamı sağlamakta ve özellikle teknoloji girişimleri için uygun bir ekosistem sunmaktadır.

Eğitim sistemi de yüksek kalitededir ve çocuklar için uluslararası okullar mevcuttur. Ayrıca ülkenin düşük suç oranları, temiz hava kalitesi ve doğaya yakınlık gibi özellikleri, yaşam kalitesini artıran faktörler arasında yer almaktadır.

Letonya Oturum İzni Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Letonya ev alana vatandaşlık veriyor mu?

Letonya'da ev alana doğrudan ve otomatik bir vatandaşlık verilmez. Gayrimenkul yatırımı, öncelikle beş yıllık geçici oturum iznine, ardından süresiz oturum iznine ve nihayetinde on yıllık sürecin tamamlanması ve tüm şartların yerine getirilmesi halinde vatandaşlığa giden aşamalı bir yol açmaktadır. Bu nedenle gayrimenkul alımı, vatandaşlığa ulaşmak için ilk adım olarak görülmelidir.

Letonya Golden Visa programı hangi ülke vatandaşlarına kapalıdır?

2022 Nisan'dan itibaren Rusya ve Belarus vatandaşları programa başvuramaz. AB/EEA/İsviçre vatandaşları da başvuru yapamaz. 2023'te İçişleri Bakanlığı, programı tamamen sonlandırmak için reform açıkladı.

Letonya oturum izni ile hangi ülkelere vizesiz seyahat edilebilir?

29 Schengen ülkesine vizesiz giriş yapılabilir. Her 180 günde 90 güne kadar kalınabilir.

Gayrimenkul yatırımıyla alınan Letonya oturum izni ne zaman satılabilir?

Gayrimenkul minimum beş yıl elde tutulmalıdır. Erken satış oturum iznini sonlandırır. Beş yıl sonra süresiz oturum iznine geçilmişse, mülk satılabilir.

Letonya Golden Visa programı kapanacak mı?

Letonya hükümeti 2023 sonunda programı kaldıracak taslak yasayı onayladı, henüz yasalaşmadı. Ancak yakın gelecekte programın kapanma olasılığı yüksek.

Not: Bu içerik genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Letonya oturum izni başvurularında güncel mevzuat ve kişisel durumunuza uygun seçenekler için profesyonel danışmanlık almanız tavsiye edilir. Başvuru süreci, gerekli belgeler ve yasal gereklilikler hakkında detaylı rehberlik için Avertiss ile iletişime geçebilirsiniz.